İçeriğe atla

Kıptî alfabesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Koptik veya Kıptice, Antik Mısır'da konuşulan ve bugünkü Kıptilerin konuştuğu dile verilen ad. Hami dillerinden olup, alfabesinde 32 harf vardır. Bunların 24 tanesini Yunan alfabesinden almıştır. Alfabe, ünlü Rosetta Taşı vasıtasıyla çözülmüştür.

Kıptî alfabesi, Hristiyanlığı benimseyen Mısırlıların (Kıptîler) yeni din kitaplarının yazısı olarak, yerel yazının yerine geçen Yunan onsiyal yazı türüdür.[1]

Kıptîce, Kıptî alfabeyle yazılır. Abecesinde 32 harf vardır. Bunların 24 tanesini Yunan alfabesinden almıştır. Diğer demotik yazından gelir.

Harf Adı Transliterasyon Mana 1 Mana 2 Numara
alpʰa a /a/ 1
bēta b /b, v/ 2
gamma g /k/ /g, ŋ, ɣ/ 3
dalda d /d/ /d, ð/ 4
ei e /e/ 5
soou (6)
zēta z /s/ /z/ 7
ēta ē /eː/ /ɛː, i/ 8
tʰēta /tʰ/ /tʰ, θ/ 9
iōta i /i, j/ 10
kappa k /k/ 20
laula l /l/ 30
m /m/ 40
n /n/ 50
kˢi /ks/ 60
ou o o 70
pi p /p/ 80
r /r/ 100
sēmma s /s/ 200
tau t /t/ /t, d/ 300
he u /u, w/ /u, w, i, v/ 400
pʰi /pʰ/ /pʰ, f/ 500
kʰi /kʰ/ /kʰ, χ, ʃ/ 600
pˢi /ps/ 700
ō ō /oː/ 800
šai š /ʃ/
fai f /f/ 90
ḫai /x/
hori h /h/
ḏanḏia ḏ (j) /ʤ/ /ʤ, g/
čima č /q/ /ʧ/
ti ti /ti/
pˢis ənše 900
  1. ^ Faulmann, Carl (2015). Yazı Kitabı Tüm Yerkürenin, Tüm Zamanların Yazı Göstergeleri ve Alfabeleri. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları. s. 38. ISBN 9789754582666. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2015. 
Vikikaynak'ta
Kıptî alfabesi
kaynaklar bulunmaktadır.